Η συζήτηση για Κατασκευή Ξενοδοχειακού Λιμένα στην Πλάκα

του Νίκου Καρανικόλα

Την περασμένη Παρασκευή 14/6/2013, πραγματοποιήθηκε συνάντηση του Τοπικού Συμβουλίου Ελούντας, σχετικά με την αίτηση κατασκευής τουριστικού λιμένα από το Ξενοδοχείο Blue Palace, στην περιοχή Πλάκα Ελούντας. Στη συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι του ξενοδοχείου και εκπρόσωποι φορέων (Οικολογική Κίνηση Μιραμβέλλου, Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων Μιραμβέλλου, Πολιτιστικός Σύλλογος Ελούντας, Αλιείς κ.α.)

Οι περισσότεροι ομιλητές είτε ήταν εναντίον του έργου, είτε το αντιμετώπισαν με μεγάλη επιφύλαξη. Θετική στάση είχαν μόνο μεμονωμένα άτομα, για τους οποίους διαφάνηκε ότι περιορίζονται στην εξυπηρέτηση των στενών ατομικών τους συμφερόντων.

Κατά την ανάπτυξη των επιχειρημάτων από την πλευρά του επενδυτή, τον οποίο εκπροσώπησε ο κος Ζερβός Α., ακούστηκαν επιχειρήματα, τα οποία προκαλούν τουλάχιστον ανησυχία στον πολίτη ο οποίος θεωρεί την ελευθερία, την ισονομία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια ως ύψιστα κοινωνικά αγαθά. Προς έκπληξη των συμμετεχόντων, η επιχειρηματολογία του εκπροσώπου του επενδυτή, βασίστηκε σ’ ένα τεχνητό δίλημμα: «Πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε επιτέλους. Θέλουμε τον τουρίστα των 5.000€ ή αυτόν με το σακίδιο;» το οποίο εμπλουτίστηκε από απόψεις όπως «δεν είναι δυνατόν να πληρώνει ο πλούσιος τουρίστας 5.000€ τη βραδιά και να κάνει το μπάνιο του δίπλα σε μένα που έχω το κολατσιό στο αλουμινόχαρτο» και «να χωριστούν οι παραλίες σε δύο ζώνες, πλουσίων και φτωχών» οι οποίες διατυπώθηκαν από τους μεμονωμένους υποστηρικτές του έργου.

Τίθεται λοιπόν το ερώτημα: Αφού πρόκειται για τουριστικό λιμένα με σκοπό την εξυπηρέτηση τουριστικών σκαφών, τι σχέση έχουν τα παραπάνω επιχειρήματα; Ως λογικό συμπέρασμα, με βάση την παραπάνω επιχειρηματολογία, προκύπτει ότι ο πραγματικός σκοπός του λιμανιού είναι αυτός που υποστηρίζει η ΟΚΜ, δηλαδή η δημιουργία απρόσιτης παραλίας (βλ. Κείμενο ΟΚΜ, http://ecomirabello.blogspot.gr/, 15.06.2013). Από τη στιγμή λοιπόν που ο ίδιος ο επενδυτής δέχεται, εμμέσως πλην σαφώς, τον πραγματικό σκοπό, τότε τίθεται μείζον θέμα για την κατασκευή του έργου.

Ωστόσο θα πρέπει να αναφέρω, ότι συζητώντας το θέμα με κατοίκους της περιοχής (μέλη ΟΚΜ και μη), διαπίστωσα ότι πολλοί συμπολίτες μας δείχνουν κατανόηση στο ότι κάποιος πληρώνει 5.000€ και συνεπώς απαιτεί την ησυχία του. Η κατανόηση αυτή με έβαλε σε σκέψεις. Προφανώς, κατανοώ ότι ο καθένας έχει επιθυμίες και ανάλογα με το πορτοφόλι του τις ικανοποιεί. Με δεδομένο όμως το σαφή διαχωρισμό δημόσιου και ιδιωτικού χώρου, τίθεται το ερώτημα: «Μπορεί να υπάρξει ιδιωτική παραλία με απαγόρευση πρόσβασης και face control;» Αυτό είναι ένα βασικό ερώτημα το οποίο αναζητά επειγόντως απάντηση. Αν η απάντηση είναι θετική, τότε θα πρέπει να κατοχυρωθεί και νομικά το παράνομο καθεστώς απαγόρευσης πρόσβασης στους πολίτες, ορθώνοντας τοίχους και τοποθετώντας σιδεριές και λουκέτα. Αν πάλι είναι αρνητική, τότε οι πολίτες και οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν να προχωρήσουν στην άμεση άρση των παρανομιών, ώστε να μπορούμε να επισκεπτόμαστε όλο το παραλιακό μέτωπο της πόλης και της ευρύτερης περιοχής.

Ξεκινώντας τη συζήτηση, θεωρώ ότι τουλάχιστο το δάσος, την παραλία και τους κοινόχρηστους αστικούς χώρους, οφείλουμε να τα αφήσουμε δημόσια. Ας αναγκαστούν οι έχοντες να συνευρεθούν σε κάποιους χώρους και με κατώτερους οικονομικά ανθρώπους. Αυτό κάνει καλό και στους μεν και στους δε και σίγουρα βοηθά στην συνειδητοποίηση καταστάσεων. Εξάλλου, η οικονομική άνεση των ευκατάστατων, τους επιτρέπει να κάνουν σχεδόν ότι θέλουν στον ιδιωτικό τους χώρο.

Τέλος, ο κ. Ζερβός αναφέρθηκε σε θέματα ευνομίας. Ειδικότερα, ανέφερε ότι εφόσον το έργο είναι σύμφωνο με τη νομοθεσία, είναι αδιανόητο να μην προχωρήσει. Προφανώς θα διαφωνήσουμε με τον κ. Ζερβό. Η ΕΡΤ έκλεισε σε μία νύχτα με νόμιμες διαδικασίες. Αυτό δεν κάνει την ενέργεια ούτε δημοκρατική, ούτε ηθική. Τα μνημόνια και οι δανειακές συμβάσεις επίσης είναι σύμφωνα με τους νόμους.

Ωστόσο, οι νόμοι έχουν νόημα σε μία ουσιαστικά δημοκρατική και ευνομούμενη πολιτεία. Έχουν νόημα όταν εκφράζουν τη βούληση και το συμφέρον της κοινωνίας, στη βάση μιας ουσιαστικής δημοκρατίας. Αντιθέτως χάνουν το νόημα τους όταν η εξουσία νομοθετεί προς όφελος λίγων και εκλεκτών, οι οποίοι απ’ ότι φαίνεται θα καταφέρουν να εξαγοράσουν τελικά και το δημόσιο χώρο αλλά και όποιο συνταγματικό δικαίωμα έχει απομείνει. Δυστυχώς, η ιστορία επαναλαμβάνεται και μας δείχνει ότι το χρήμα μπορεί να εξαγοράσει ακόμη και την αξιοπρέπεια και τη συνείδηση.

Επιστρέφοντας στο θέμα κατασκευής του ξενοδοχειακού λιμένα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ουσιαστική προϋπόθεση για την κατασκευή ενός τέτοιου έργου, πέρα από τις τυπικές προϋποθέσεις, αποτελεί η ευρεία κοινωνική αποδοχή. Προφανώς, οι αρνητικές γνωμοδοτήσεις τοπικών ή δημοτικών συμβουλίων και οι αρνητικές τοποθετήσεις φορέων και οργανώσεων, δεν συνιστούν κοινωνική αποδοχή.

Εν κατακλείδι, με δεδομένες τις βασικές αρχές της αειφορίας, η οποία απαιτεί ως ελάχιστη προϋπόθεση την ισόρροπη εξέλιξη των τριών πυλώνων της: οικονομία – περιβάλλον – κοινωνία, ο επενδυτής καλείται να απαντήσει στα παρακάτω:

«Η σοβαρή αξιολόγηση μιας επένδυσης απαιτεί την εξέταση εναλλακτικών λύσεων, με βάση σαφή κριτήρια τα οποία σχετίζονται με το σκοπό της επένδυσης. Ποιος είναι ο σκοπός της κατασκευής του λιμανιού; Προχώρησε η επιχείρηση σε ουσιαστική εξέταση εναλλακτικών λύσεων (ως προς τον τρόπο κατασκευής, όπως π.χ. πλωτές προβλήτες και πλωτοί κυματοθραύστες) και με ποια κριτήρια απορρίφθηκαν; Γιατί επιλέχθηκε η συγκεκριμένη λύση και όχι κάποια άλλη; Ποια περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια λήφθηκαν υπόψη;»

Νίκος Καρανικόλας
Μέλος ΔΣ Οικολογικής Κίνησης Μιραμβέλλου