Εξαίρεση και όχι κανόνας το κλάδεμα/κοπή δέντρων!

Με αφορμή κάποια δημοσιεύματα αλλά και παρατηρήσεις σχετικά με το κλάδεμα και την κοπή δέντρων που επισημάνθηκαν από πολίτες τις τελευταίες ημέρες, η Οικολογική Κίνηση Μιραμβέλλου παραθέτει παρακάτω κάποια στοιχεία και προτάσεις που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη από τους δημόσιους φορείς και υπεύθυνους.

Η επιστημονική τεκμηρίωση
Οι επιστήμονες επισημαίνουν πως το κλάδεμα των δέντρων είναι μια «βάναυση επέμβαση», που προκαλεί πολλές φορές ανεπανόρθωτες ζημιές και οδηγεί νωρίτερα τα φυτά στον θάνατο. Ο αναπληρωτής καθηγητής Δασοκομίας της Σχολής Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Α.Π.Θ., πρόεδρος της Ελληνικής Δασολογικής Εταιρείας και αντιπρόεδρος του σωματείου «Φίλοι του Πρασίνου Θεσσαλονίκης»,κος Θεοχάρης Ζάγκας, σε ομιλία του στο Α.Π.Θ το 2010 με θέμα «Η φύση στην πόλη ως πλαίσιο και εργαλείο εκπαίδευσης για το περιβάλλον και την αειφορία» ανέφερε πως «η κλάδευση των δέντρων, των πάρκων και των δενδροστοιχιών δεν αποτελεί τον κανόνα αλλά την εξαίρεση στο πλαίσιο της ορθολογικής και επιστημονικά βασισμένης διαχείρισης του αστικού πρασίνου. Διαφορετικά, αυτή αποτελεί εγκληματική πράξη επί ''πληρωμή'' κατά των δέντρων και ως εκ τούτου κατασπατάληση πόρων, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για άλλες προτεραιότητες. Η κλάδευση θα πρέπει να διενεργείται μόνον όταν αυτή είναι απαραίτητη. Η απομάκρυνση ζωντανών κλαδιών από ένα δέντρο οδηγεί στην καταπόνησή του, αφού με τον τρόπο αυτό απομακρύνεται μεγάλη ποσότητα συσσωρευμένης ενέργειας»,

Ο ομότιμος καθηγητής της Σχολής Δασολογίας του ΑΠΘ κ. Σπύρος Ντάφης, με ειδικευμένες γνώσεις στη Δασοκομία πόλεων και διεθνή αναγνώριση τονίζει μέσα από το βιβλίο του «Δασοκομία Πόλεων» .εκδ. Art of Text. (2001) …...«Όσο υγιέστερο είναι ένα δένδρο τόσο πληρέστερη είναι η κόμη του και αντιστρόφως. Η κόμη με το φύλλωμά της είναι το «εργοστάσιο» του δένδρου και πηγή όλων των ευεργετικών επιδράσεων στον άνθρωπο. Συνεπώς οποιαδήποτε κλάδευση της κόμης είναι σφάλμα. Μειώνει τη ζωτικότητα του δένδρου ως συνόλου διότι απομακρύνεται ένα σημαντικό μέρος των αφομοιωτικών οργάνων. Όσο πιο συχνές είναι οι κλαδεύσεις και όσο πιο έντονες γίνονται τόσο περισσότερες πληγές δημιουργούνται με αποτέλεσμα να δίνεται ευκαιρία σε χιλιάδες μύκητες και βακτήρια να προσβάλλουν τα δέντρα. Όσο κατά το δυνατόν υπόκεινται σε λιγότερο κλάδεμα τόσο περισσότερο και για μακρύτερο χρόνο διατηρούνται τα δένδρα υγιή. Δεν πρέπει εδώ να εφαρμόζονται οι ίδιες μέθοδοι που εφαρμόζονται στα βραχύβια οπωροφόρα δένδρα. Εκεί ισχύουν άλλοι κανόνες και άλλοι σκοποί. Εδώ πρέπει να τονισθεί με έμφαση η κακοποίηση που υφίστανται τα δένδρα στις πόλεις και ιδιαίτερα τα δέντρα των πεζοδρομίων από τις βάρβαρες όσο και αλόγιστες πολλές φορές κλαδεύσεις. Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις στις οποίες επιβάλλεται η κλάδευση των δένδρων αν και με μια περισσότερο προσεκτική εκλογή των ειδών θα αποφεύγονταν πολλές κλαδεύσεις και συνεπώς άσκοπες δαπάνες πέρα από την κακοποίηση των δένδρων».

Το συμπέρασμα
Συμπεραίνουμε λοιπόν πως η απαράδεκτη αισθητικά, περιβαλλοντικά και επιστημονικά πρακτική του κλαδέματος των δέντρων και δεντροστοιχιών μας καταδεικνύει την έλλειψη γνώσης και βασικής εκπαίδευσης στο αντικείμενο. Η κατακρεούργηση ολόκληρων κύριων κλάδων, ακόμη και του κεντρικού κορμού, αφήνει δέντρα χωρίς κλαδιά, μεταβάλλοντάς τα σε κακόγουστα μπονσάι που κινδυνεύουν άμεσα από σάπισμα και νέκρωση. Τα δέντρα δυστυχώς δεν μπορούν να μιλήσουν, αλλά αν μπορούσαν, τι θα έλεγαν;

Είναι βέβαιο ότι υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες καθίσταται απαραίτητη η κλάδευση. Πότε όμως και πώς; Η κλάδευση θα πρέπει να πραγματοποιείται μόνον όταν αυτή είναι απαραίτητη και θα πρέπει να γίνεται όσο το δυνατόν καλύτερα και πιο προσεκτικά για να μην δημιουργείται η αίσθηση ότι τα δέντρα ‘’κουτσουρεύονται’’. Η κοπή δε ολόκληρου δέντρου θα πρέπει πάντα να αντικαθίσταται με νέο καθώς επίσης και να αιτιολογείται πλήρως στους πολίτες ο σκοπός της κοπής του που θα πρέπει να είναι προς όφελος του κοινού συμφέροντος.

Ο ρόλος της ύπαρξης των δέντρων στις πόλεις αλλά και εκτός είναι πολυδιάστατος. Τα πλεονεκτήματα από την ύπαρξή τους και η συμβολή τους στην ποιότητα ζωής των πολιτών είναι πολλαπλή, όπως αποδεικνύεται και από την πολιτική άλλων χωρών. Παρόλα αυτά, στον τόπο μας συνεχίζεται η περιβαλλοντοκτόνα πολιτική, μειώνοντας τους ελεύθερους χώρους, κουτσουρεύοντας τα πάρκα και ακρωτηριάζοντας δέντρα ακόμα και σε προστατευόμενες περιοχές και πολλές φορές με την συγκατάθεση της δημοτικής αρχής.

Αιτήματα & προτάσεις
Βάση των παραπάνω η Οικολογική Κίνηση Μιραμβέλλου αιτείται και προτείνει προς τον Δήμο Αγίου Νικολάου:

1. Την οργάνωση ενημερωτικής ημερίδας προς τους δημοτικούς φορείς και όσους είναι υπεύθυνοι για το κλάδεμα και την κοπή δέντρων, από ειδικούς επιστήμονες στην δασοκομία. 
2. Την απόδοση ευθυνών αλλά και αστυνόμευση στην κατακρεούργηση δέντρων και φυτών (όπως πρόσφατα παρατηρήθηκε στην παραλία Αμμούδι). 
3. Την κλάδευση/κοπή των δέντρων εντός αλλά και εκτός του αστικού πρασίνου μόνο όταν θεωρείται αναγκαίο με βάσιμα και υπεύθυνα επιχειρήματα ώστε να δικαιολογείται. 
4. Την άμεση αντικατάσταση του κομμένου παλαιού πεύκου που έγινε πρόσφατα στην οδό Ρούσου Κουνδούρου, με νέο πεύκο. 

Τα παραπάνω εκτός από την δημοσίευσή τους, θα κατατεθούν επίσης στο Δήμο Αγίου Νικολάου με επίσημες διαδικασίες, τις επόμενες ημέρες.

Το Δ.Σ. της Οικολογικής Κίνησης Μιραμβέλλου
13 Μαρτίου 2015, Άγιος Νικόλαος